مطالعات موردی- قسمت چهارم

فهرست مطالب
مقدمه
ذوبآهن اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در ایران، به سیستمهای پیچیده و به هم پیوستهای از تجهیزات و ماشینآلات نیاز دارد که برای حفظ روند تولید بهطور مداوم عملکرد بهینه داشته باشند. یکی از چالشهای اصلی این صنعت در سالهای اخیر، مدیریت تأمین قطعات یدکی و تجهیزات مورد نیاز برای تعمیرات و نگهداری واحدهای مختلف کارخانه است. این مشکل به ویژه در بخشهای مختلف کارخانه که نیاز به تعمیرات مستمر دارند، خود را نشان میدهد.

چالشهای موجود
الف) تأمین قطعات یدکی بهموقع
یکی از مشکلات اصلی ذوبآهن اصفهان در تأمین قطعات یدکی برای تجهیزات حساس، تاخیر در تحویل قطعات مورد نیاز است. این تأخیرها میتواند به توقفهای غیرمنتظره در خطوط تولید منجر شود که به کاهش بهرهوری، از دست رفتن زمان تولید، و افزایش هزینههای نگهداری و تعمیرات منتهی میشود.
علت مشکل: از آنجایی که بیشتر قطعات یدکی مورد نیاز برای تجهیزات پیچیده بهویژه ماشینآلات و سیستمهای الکترونیکی وارداتی هستند، تحریمهای اقتصادی و نوسانات ارزی مشکلات زیادی برای تأمین بهموقع این قطعات ایجاد کرده است. علاوه بر این، گاهی عدم هماهنگی میان واحد تأمین و واحد تعمیرات باعث عدم اطلاعرسانی دقیق در مورد نیاز به قطعات یدکی میشود.
ب) وابستگی به تأمین کنندگان خارجی
یکی از مشکلات دیگر که به کاهش انعطافپذیری در عملیاتهای کارخانه منجر میشود، وابستگی به تأمینکنندگان خارجی برای تأمین قطعات یدکی خاص و تجهیزات خاص است. این وابستگی باعث میشود که در زمان بروز مشکلات سیاسی یا اقتصادی، کارخانه به راحتی قادر به تأمین قطعات نباشد و این میتواند فرآیندهای تولید را با اختلالات جدی مواجه کند.
علت مشکل: بسیاری از قطعات یدکی و تجهیزات مورد استفاده در ذوبآهن اصفهان، از برندها و تولیدکنندگان خارجی تأمین میشوند. این وابستگی در شرایط تحریمی و با توجه به مشکلات ارزی موجود میتواند موجب بروز محدودیتهای قابل توجه در تأمین قطعات شود.
ج) ناکارآمدی در پیشبینی نیاز به قطعات
عدم پیشبینی دقیق نیاز به قطعات یدکی یکی دیگر از چالشهای اصلی در ذوبآهن اصفهان است. پیشبینی نادرست نیاز به قطعات میتواند منجر به کمبود یا انباشت قطعات شود. به عبارت دیگر، گاهی قطعات مورد نیاز به اندازه کافی موجود نبوده و در دیگر مواقع، انباشت قطعات اضافی میتواند فضای انبارها را اشغال کند و هزینههای نگهداری را افزایش دهد.
علت مشکل: عدم استفاده از سیستمهای پیشبینی و مدیریت منابع بهطور مؤثر یکی از دلایل اصلی است. این سیستمها باید قادر باشند تا بر اساس دادههای تاریخی و تحلیلهای فنی، نیازهای آتی قطعات یدکی را بهطور دقیق پیشبینی کنند.
د) افزایش هزینههای تعمیرات و نگهداری
هزینههای بالای نگهداری و تعمیرات بهویژه در بخشهایی که نیاز به قطعات یدکی گرانقیمت دارند، یکی دیگر از چالشهای ذوبآهن اصفهان است. این هزینهها میتواند به سرعت افزایش یابد، بهویژه زمانی که قطعات یدکی کمیاب و گرانقیمت میشوند.
علت مشکل: افزایش هزینههای تعمیرات و نگهداری معمولاً به دلیل عدم نگهداری پیشگیرانه و عدم استفاده از روشهای مدرن نگهداری است. همچنین، قطعات یدکی گرانقیمت و کمیاب به ویژه در شرایط تحریمی، قیمت تعمیرات را به شدت افزایش میدهند.

راهکارهای مهندسی برای حل مشکلات
1. بهینهسازی فرآیند تأمین قطعات یدکی
ذوبآهن اصفهان میتواند با استفاده از مدیریت زنجیره تأمین بهطور مؤثر تأمین قطعات یدکی را بهینهسازی کند. این بهینهسازی میتواند شامل ایجاد قراردادهای بلندمدت با تأمینکنندگان معتبر و تنوع در تأمینکنندگان باشد تا در صورت بروز مشکلات در یکی از تأمینکنندگان، دیگر تأمینکنندگان جایگزین شوند.
راهکار پیشنهادی: ایجاد شبکه تأمین چندگانه بهویژه برای قطعات حساس و تخصصی میتواند از وابستگی به تأمینکنندگان خارجی کم کند. همچنین، استفاده از سیستمهای اطلاعاتی پیشرفته برای مدیریت و پیگیری وضعیت قطعات یدکی و نیازهای تعمیراتی میتواند فرآیند تأمین را تسهیل کند.
2.استفاده از فناوریهای پیشرفته در پیشبینی نیاز به قطعات
برای رفع مشکل پیشبینی نادرست نیاز به قطعات یدکی، ذوبآهن اصفهان میتواند از سیستمهای هوشمند پیشبینی استفاده کند. این سیستمها میتوانند با استفاده از دادههای تاریخی، وضعیت فعلی تجهیزات، و مدلهای تحلیل پیشرفته، نیاز به قطعات یدکی را پیشبینی کنند.
راهکار پیشنهادی: استفاده از نرمافزارهای مدیریت تعمیر و نگهداری (CMMS) که قابلیت پیشبینی نیاز به قطعات و زمانهای تعمیر را دارند، میتواند به کاهش انباشت یا کمبود قطعات یدکی کمک کند. این سیستمها میتوانند هشدارهای پیشبینیشده را ارسال کرده و به تیم تعمیرات کمک کنند تا بهموقع اقدام کنند.
3.بهکارگیری نگهداری پیشگیرانه (PM)
نگهداری پیشگیرانه میتواند به جلوگیری از خرابیهای غیرمنتظره و افزایش عمر تجهیزات کمک کند. این استراتژی نیاز به قطعات یدکی را به حداقل میرساند و همچنین هزینههای تعمیرات اضطراری را کاهش میدهد.
راهکار پیشنهادی: ذوبآهن اصفهان میتواند برنامهای منظم برای نگهداری پیشگیرانه در تمام واحدهای تولیدی خود پیادهسازی کند. استفاده از نرمافزارهای مدیریت نگهداری که قابلیت ثبت و پیگیری تاریخچه تعمیرات و زمانبندی پیشگیرانه را دارند، میتواند این فرآیند را تسهیل کند.
4.استفاده از قطعات و تجهیزات بومیسازیشده
یکی از راههای کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی، بومیسازی قطعات یدکی است. این کار میتواند به کاهش هزینههای واردات و همچنین تأمین سریعتر قطعات کمک کند.
راهکار پیشنهادی: سرمایهگذاری در بومیسازی تولید قطعات یدکی و ارتقاء فناوریهای ساخت داخلی میتواند به کاهش وابستگی به واردات کمک کند. همچنین، همکاری با شرکتهای داخلی برای تولید قطعات خاص و مورد نیاز، میتواند در کاهش هزینهها و زمان تأمین مؤثر باشد.
نتیجهگیری
مشکل مدیریت و تأمین قطعات یدکی در ذوبآهن اصفهان یکی از چالشهای اساسی است که میتواند به کاهش بهرهوری، افزایش هزینهها و توقفهای غیرمنتظره در تولید منجر شود. با پیادهسازی سیستمهای پیشرفته مدیریت تأمین، استفاده از نگهداری پیشگیرانه، پیشبینی دقیق نیاز به قطعات و بومیسازی قطعات یدکی، این مشکلات قابل حل هستند. این تغییرات میتوانند به بهبود مستمر عملیات تولیدی و کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی کمک کنند و در نهایت هزینههای تولید را کاهش دهند.